The great departure

[VZ studio – Οκτώβριος 2022]

The great departure είναι το αποτέλεσμα ενός καλοκαιρινού workshop τριών νέων εικαστικών, του Γιάννη Γαγρίνα, της Κατερίνας Χαραλαμπίδου και της Βούλας Χατζοπούλου, οι οποίοι προσκλήθηκαν από το VZstudio.

Η αρχική ιδέα ήταν να βρεθεί ένας κοινός παρονομαστής, σαν οδηγητήριο νήμα που να συνδέει τα ιδιόλεκτα αυτών των τριών καλλιτεχνών. Στις συναντήσεις μας οι ανταλλαγές σκέψεων, οι προβληματισμοί και οι διερωτήσεις στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας τροφοδότησαν και εμπλούτισαν τη δυναμική όλων. Τα έργα με τον τρόπο που αναπτύχθηκαν απέδωσαν μέσα από τη διαδικασία των εσωτερικών τους μηχανισμών τρεις στοχευμένες κατευθύνσεις,την ανέλιξη καθ’ ύψος, την οριζόντια ανάπτυξη και την σε βάθος διείσδυση.

Αποφασίσαμε να ονομάσουμε το συνολικό project the great departure,θεωρώντας πως με αυτήν την κοινή ένδειξη τίτλου αποδίδονται οι διαφορετικές εκδοχές αναχώρησης, απόκλισης, εκτροπής, παρέκκλισης και φυγής που πραγματεύονται και οι τρεις εικαστικές δοκιμές. Οι τίτλοι που επιλέχτηκαν για τα επί μέρους έργα παραπέμπουν σε συμπληρωματικά ή ενισχυτικά στοιχεία από την προσωπική στάσηκαι την έρευνα του κάθε δημιουργού.

Ο Γιάννης Γαγρίνας συστήνεται στο VZstudio με το έργο του the secret of the golden flower*, η Κατερίνα Χαραλαμπίδου με το journey of the Urani** - θριγκός και η Βούλα Χατζοπούλου με το private view.

Ο Γιάννης Γαγρίνας παρατηρεί, συλλέγει, ταξινομεί, αναπτύσσει, συγκεφαλαιώνει. Με εμμονική εξεταστική προσήλωση αφήνεται στη γοητεία της φύσης και σε εκείνες τις επιλογές οργανικών υλικών που ελκύουν την προσοχή του. Στη συνέχεια καθοδηγεί και καθοδηγείται ταυτόχρονα από τις ποιότητες της πρώτης του ύλης, έτσι ώστε με το χειροτεχνικό του τελετουργικό, τη μελετημένη σχηματοποίηση και ενώ αποδομείται το αρχικό υλικό, να συγκροτούνται νέοι μικροί κόσμοι με εμφανή τον μεταποιητικό τους χαρακτήρα. Τα επτά σφαιρικά σύνολα, το καθένα με τη δική του ομοιογενή διαμόρφωση, σε μία κάθετη παράταξη/επίθεση, σαν άτακτη συσσώρευση, αναρριχώνται σε αναβαθμούς παράγοντας ένα τοτεμικό αποθετήριο. Ένας “κήπος” αλλόκοτος, ένα ομοίωμα από βουδιστικό sangha, όπου κάθε αναμνηστικό του στοιχείο είναι και ένα θεραπευτικό flora mirabilis. Πρόκειται αναμφίβολα για μία συναρμογή σε ανέλιξη που ανυψώνει κυριολεκτικά την τάξη του “κηπουρού”της νεκρής φύσης.

Με έναν σχεδιασμό στόχευσης να αποτυπωθεί καρέ – καρέ η εύθραυστη υπόσταση του νοήματος της ρευστότητας η Κατερίνα Χαραλαμπίδου παράγει ένα leporello book σε βιωματικό χρόνο παρατήρησης, αντίληψης και εμπειρίας του πραγματικού.Σαν σε μέρα σκοτεινή να στέκεται και να παρατηρεί εξεταστικά την εικόνα των σύννεφων, καθώς αυτά διαμορφώνουν στιγμιαίους σχηματισμούς και να σχεδιάζει στη συνέχεια άμορφα νεφελώματα, την αύρα αυτού του φευγαλέου μοντέλου, χωρίς να το περιγράφει. Αντίθετα έτσι καθώς αναζητάει μια εικόνα που συνεχώς αλλάζει μοιάζει να αποτυπώνει στο χαρτί την άμεση οπτική αντανακλαστική της αντίδραση, χωρίς παραφερνάλια γνώσης. Απεικονίζει θα έλεγα το βίωμα αυτής της πειραματικής πλοήγησης, κρυπτογραφώντας την υποκειμενική της εμπειρία σε ένα άθροισμα δυσκολοδιάβαστων σημειώσεων. Η καλλιτεχνική της πρακτική, καθώς δημιουργεί σειρές επάλληλων έργων σε γραμμικό χρόνο μετάθεσης και συνέχειας, φαίνεται να πλάθει οπτικά αφηγήματα στον ορίζοντα του άλεκτου.

Η βιντεοπροβολή της Βούλας Χατζοπούλου πάνω σε τμήμα τοίχου που φέρει δικό της σχεδιαστικό αποτύπωμα κάνει και αυτή σχόλιο στην αίσθηση ρυθμών, στην κίνηση και στην ακατάπαυστη ρευστότητα της ύλης . Η εικαστική της πρόταση παράγει έναν μετεωρισμό και ταυτόχρονα ένα βύθισμα σε χώρο πλήρη και καθόλου καταναλωμένο, που μοιάζει να λειτουργεί με τις δικές του δυνάμεις εντροπίας. Αυτός ο ρευστός,απροσδιόριστος μικρόκοσμος με τα συνεκτικά fractals εν κινήσει και εν εξελίξει, σε αυτήν την επιτόπια απεραντοσύνη,προκαλεί με την κεντρομόλα του δυναμική μία μετατόπιση του βλέμματος σε βάθος. Εξάλλου διαφαίνεται ενός τύπου διάχυση σε κάτι που δεν έχει όρια και που προσκαλεί σε ενός είδους διεισδυτικό διαλογισμό. Ίσως πάλι αυτή η ρυθμική αναμόχλευση και συστροφή του άμορφου ρευστού να προδιαθέτει και σε μία ανάγκη μαθητείας για το ανοίκειο των βυθών. Ακόμη γίνεται αντιληπτό ένα ωκεάνιο αίσθημα σε περιοχές του ασυνειδήτου, ως τόπου θάλασσας μυστηρίων.

Θάλεια Στεφανίδου, Θεσσαλονίκη – Σεπτέμβριος 2022

*από την ομώνυμη κινέζικη πραγματεία του Ταοϊσμού σχετικά με την ανακάλυψη του ελιξιρίου της ζωής, ως αναζήτησης του Εσωτερικού Χρυσού, της αποκρυφιστικής γνώσης και της γόνιμης φαντασίας των αλχημιστών

** αναφορικά στις Πλειάδες του Ουρανού και στο ταξίδι του Περσέα στον Γαλαξία της Ανδρομέδας - ο θριγκός αποτελεί τοτμήμα της ανωδομής αρχιτεκτονικού ρυθμού που αναπτύσσεται ακριβώς επάνω από τους τοίχους και τους κίονες.Θλαστός θριγκός είναι εκείνος που ανά διαστήματα προεξέχει και εισέχει